San H01B - 86
- Nadrzędna kategoria: Autobusy
- Kategoria: Autobusy historyczne w Krakowie
- Opublikowano: czwartek, 20, grudzień 2012 21:20
- PSMKMS
- Odsłony: 3131
Po drugiej wojnie światowej szybko przystąpiono do produkcji pojazdów ciężarowych, niezbędnych przy odbudowie kraju ze zniszczeń. Równocześnie starano się zaspokoić rosnące potrzeby przewozu ludzi, wytwarzając na podwoziu samochodów ciężarowych autobusy. Takie rozwiązanie jednak od początku sprawiało wiele problemów, więc traktowano je jako tymczasowe. Stąd decyzja o budowie zupełnie nowego autobusu była tylko kwestią czasu.
Stworzenia nowego pojazdu do przewozu ludzi, podjęła się Sanocka Fabryka Autobusów w Sanoku. Zakładowi inżynierowie zaprojektowali i wyprodukowali pojazd będący jednym z najnowszych osiągnięć ówczesnych lat. Postanowiono bowiem zastosować nowatorską w tamtym czasie konstrukcję samonośną. Pojazd wyposażono w elementy pochodzące z samochodu ciężarowego Star 21, co jednak odbiło się na nim niezbyt korzystnie. Cały pojazd wybudowany został wyłącznie z blach i tłoczonych płytko elementów blaszanych. W produkcji nie użyto ani jednego profilu. W związku z zastosowaniem nietypowej konstrukcji, konieczne było odpowiednie, równomierne rozłożenie mas silnika i skrzyni biegów. Z tego powodu między innymi, w pojeździe po raz pierwszy w Polsce zastosowano drzwi na zwisie przednim. Silnik zawieszony został przed pierwszą osią a skrzynia biegów pośrodku pojazdu.
Sany produkowano w wersji międzymiastowej H01A oraz w wersji miejskiej H01B, co również było pierwszym takim przypadkiem w historii polskich autobusów. W wersji miejskiej, pojazd posiadał 17 dwumiejscowych foteli oraz jeden fotel jednoosobowy.
Pierwsze Sany pojawiły się na krakowskich ulicach w 1958 roku. W ciągu 5 lat dostarczono 110 egzemplarzy. Jednak z uwagi na częste przeciążenie autobusów, zły stan dróg oraz słabą konstrukcję, kolejne Sany szybko zaczęły być eliminowane z ruchu z powodu występujących usterek. Mimo prowadzonych prac modernizacyjnych, w tym przede wszystkim związanych ze wzmocnieniem konstrukcji pojazdów, nie udało się wyeliminować wszystkich problemów. Ostatecznie, Sany wycofane zostały z krakowskich ulic w 1965 roku.
Krakowski San H01B - 86 jest jedynym zachowanym pojazdem tego typu w Polsce spośród ponad 17 tysięcy wyprodukowanych. Autobus odnaleziony został po blisko rocznych poszukiwaniach na terenie lotniska w Krośnie. Przez wiele lat po wycofaniu z ruchu, służył tam jako punkt obserwacyjny samolotów. Mimo dużej ingerencji w konstrukcję, braku stanowiska kierowcy, silnika i skrzyni biegów, pojazd zachowany został w dobrym stanie. We wrześniu 2005 roku, pojazd zakupiło krakowskie MPK i niemal natychmiast wysłało go do remontu u producenta czyli obecnych zakładów Autosan S.A. Przy odnowie, pomocne okazały się elementy z drugiego odnalezionego Sana, którego ściągnięto do Krakowa. Problem początkowo stanowił brak silnika i skrzyni biegów, jednak po poszukiwaniach, udało się odnaleźć na Dolnym Śląsku ciężarówkę Star 25, wyposażoną w identyczne podzespoły. W ten sposób skompletowano najważniejsze elementy autobusu.
Po przeprowadzonym remoncie nadwozie w Sanoku, 22 listopada 2006 roku San przybył do Krakowa na lawecie. Pojazd trafił do hali Stacji Obsługi Autobusów Wola Duchacka, gdzie przeprowadzono montaż silnika, skrzyni biegów oraz pozostałych elementów wyposażenia.
Kremowo-czerwony San, noszący numer 86, oficjalnie zaprezentowany został publiczności podczas obchodów osiemdziesięciolecia komunikacji autobusowej w Krakowie. Od tego czasu, pojazd jest jednym z wielu, wchodzących w bogate zbiory historycznego taboru MPK Kraków.
| Typ | San H01B - 86 |
| Rok produkcji | 1959 |
| Długość [mm] | 9320 |
| Szerokość [mm] | 2500 |
| Wysokość [mm] | 2750 |
| Rozstaw osi [mm] | 4550 |
| Masa pojazdu [kg] | 5400 |
| Liczba miejsc siedzących | 32 |
| Liczba miejsc stojących | 18 |
| Typ silnika | S472, benzynowy |
| Moc silnika [kW] | 70 |
| Konstrukcja nośna | samonośna |
| Prędkość maksymalna [km/h] | 75 |
