/** */

Nowy Sącz

Jest trzecim co do liczby mieszkańców miastem w województwie Małopolskim. Położony u ujścia rzek Poprad i Kamienica do Dunajca, jednocześnie u podnóża Beskidu Sądeckiego, zachwyca pięknymi krajobrazami, które łączą się jednak z przemysłowym charakterem miasta. Nie dziwi więc fakt, że Nowy Sącz jest najważniejszym ośrodkiem w tym rejonie.

 

Nowy Sącz jest jednym z najstarszych miast w Małopolsce. Pprawa miejskie otrzymał bowiem już w 1292 roku. Najstarsza część miasta położona jest na płaskim wzniesieniu pomiędzy rzeką Dunajec i Kamienica. Tu znajduje się rynek, a także pozostałości średniowiecznego zamku, który został wysadzony w powietrze pod koniec II wojny światowej. Impuls do rozwoju miasta przyniosła poprowadzona przez Nowy Sącz trasa kolejowa Tarnów - Leluchów, którą uruchomiono w 1878 roku. Dzięki temu, w Nowym Sączu powstały warsztaty kolejowe, które po II wojnie światowej przekształcono w ZNTK Nowy Sącz, a w obecnym wieku w firmę Newag S.A., będącą jednym z największych producentów taboru kolejowego w Polsce. Miasto było jednym z pierwszych, które zbudowało własną elektrownię. Stało się to już w 1912 roku, dzięki czemu na ulicach Nowego Sącza pojawiło się elektryczne oświetlenie.

 

Nowy Sącz przez dekady uchodził więc za miasto kolejarzy. W latach 1958 - 1975 przeprowadzono tu tak zwany "eksperyment sądecki", który miał na celu ożywienie aktywności gospodarczo-kulturowo-społecznej mieszkańców Sądecczyzny. Przyczynił się on zarówno do rozwoju zaplecza uzdrowiskowo-letniskowego, jak i chociażby infrastruktury komunikacyjnej oraz powstania nowych zakładów przemysłowych na terenie całego regionu. Jemu też przypisuje się pewne zasługi dotyczące szczególnej aktywności mieszkańców po 1989 roku, gdy w Nowym Sączu powstało wiele znanych firm, a niektórzy z jego mieszkańców stali się milionerami. Stąd pochodziła znana firma komputerowa Optimus oraz producent lodów Koral. Obecnie oprócz Newagu funkcjonuje tu między innymi firma Fakro, będąca jednym z liderów branży budowlanej w Polsce. Także w Nowym Sączu w 1991 roku powstała jedna z pierwszych i najlepszych szkół wyższych w Polsce Wyższa Szkoła Biznesu – National-Louis University.

 

Dzięki temu, Nowy Sącz po przemianach gospodarczych w 1989 roku nie stracił, a wręcz zyskiwał nowych mieszkańców. Ich liczba od lat jest właściwie stała i waha się na granicy 84 tysięcy. Samo miasto nie jest może bardzo rozległe, jednak występują duże różnice wysokości, szczególnie na południu, gdzie sięgają granice Beskidu Sądeckiego. Nowy Sącz funkcjonuje w aglomeracji, na którą składa się przede wszystkim Stary Sącz, Chełmiec i Wielogłowy. Sprawnie działający system komunikacji miejskiej jest tu niezbędny, chociaż wciąż daleko mu do najlepszych czasów funkcjonowania z lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Wszystko to sprawia również, że nowosądeckie autobusy poruszają się po terenach o wyjątkowych walorach krajobrazowych. Podobnymi widokami, wśród których kursują pojazdy komunikacji miejskiej, może pochwalić się niewiele miast w naszym kraju, w tym między innymi Bielsko-Biała, Wałbrzych czy Jelenia Góra.

MAN NL263 numer...
MAN NL313 numer...
Jelcz 120MM/2 n...

Początki komunikacji miejskiej w Nowym Sączu sięgają czasów powojennych. W 1947 roku utworzony został Miejski Zakład Komunikacyjny, który rok później uruchomił przewozy autobusowe na trasie Dworzec PKP - Rynek. Co ciekawe, na początku ubiegłego stulecia w Nowym Sączu istniały plany uruchomienia komunikacji tramwajowej. Niestety, nic z tego nie wyszło. Sieć autobusowa w Nowym Sączu rozwijała się bardzo szybko, docierając również poza granice miasta. Na przełomie lat 1975 i 1976 nowosądecki zakład komunikacyjny połączono z podobnymi, funkcjonującymi w Gorlicach i Limanowej. W ten sposób powstało Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. W 1978 roku uruchomiono funkcjonującą do dnia dzisiejszego zajezdnię autobusową przy ulicy Wyspiańskiego 22. W mieście pojawiły się też pierwsze Jelcze PR110, które na dziesięciolecia zdominowały nowosądecki transport miejski. W latach osiemdziesiątych WPK Nowy Sącz dalej się rozwijało. W 1986 roku uruchomiono komunikację miejską w Krynicy i Muszynie, natomiast w 1987 roku oddział w Nowym Targu. Nowosądecka sieć sięgała wówczas aż do Kosarzysk w Piwnicznej czy do Klęczan.

 

Dalszy rozwój sieci powstrzymały zmiany ustrojowe w naszym kraju po 1989 roku, a także rozbicie WPK, będące konsekwencją przekazania organizacji transportu zbiorowego na samorządy. Jeszcze w tym samym roku powstało MZK Gorlice. W 1991 roku wydzielono MZK Nowy Targ. W obu tych miastach udało się zachować funkcjonowanie komunikacji miejskiej do chwili obecnej. Mniej szczęścia miała Limanowa, w której tamtejsze MZK zakończyło działalność w połowie lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Po 25 latach trwają obecnie starania o jej ponowne uruchomienie. Przez pewien czas MZK Nowy Sącz obsługiwało komunikację miejską w Krynicy i Muszynie. W końcu powstała tam Komunikacja Uzdrowiskowa. Część linii przejął PKS Nowy Sącz, który w drugiej dekadzie dwudziestego pierwszego wieku zakończył działalność. Po Krynicy kursuje obecnie sześć linii, oznaczonych numerami, do obsługi których władze Gminy w 2019 roku zakupiły 5 mikrobusów Mercus MB Sprinter City.

 

Jeszcze na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku w ramach MZK Nowy Sącz funkcjonowało 39 linii. Niestety, od tego czasu rozpoczął się stopniowy regres sieci. Konieczność dopłacania przez samorządy do istniejących połączeń autobusowych sprawiła, że wiele z nich rezygnowały z komunikacji zbiorowej. Jednocześnie, jak grzyby po deszczu na sądeckie drogi zaczęły wyjeżdżać tak zwane busy. Wielu samorządowców wychodziło z założenia, że kursowanie prywatnych przewoźników zastąpi regularne linie autobusowe, które trzeba dofinansować. Praktyka pokazała, że nie zawsze tak jest, a wiele miejscowości czy osiedli do chwili obecnej pozostało bez dostępu do transportu zbiorowego.

 

W 1995 roku dotychczasowe MZK przekształcone zostało w Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Sp z o.o., którego jedynym właścicielem jest miasto Nowy Sącz. Przewoźnik, poza obszarem Nowego Sącza, obsługuje również gminy Stary Sącz, Nawojowa, Kamionka Wielka, Podegrodzie, Łącko i Łukowica. W ostatnich latach sieć połączeń podmiejskich rozwija się w kierunku zachodnim. Przykładem mogą być tu linie 33 i 34. Pierwsza z nich od czerwca 2018 roku dociera aż do gminy Łącko (od 1.09.2020 r. do samego Łącka). Linia 34 od końca sierpnia 2019 roku kursuje aż do Stronia w gminie Łukowica. Niestety, są również negatywne przykłady. Wśród nich wiodącą rolę pełni gmina Chełmiec, która pomimo aspiracji do bycia miastem, nie pali się do finansowania komunikacji autobusowej na swoim terenie. Linie autobusowe MPK Nowy Sącz docierają na drugi brzeg rzeki Dunajec, aby obsłużyć mieszkańców dzielnicy Święta Helena. Siłą rzeczy zapewniają też obsługę dla części Chełmca. Autobusy nie dojeżdżają też do miejscowości Wielogłowy, również położonej na terenie gminy Chełmiec, gdzie znajduje się wielki kompleks fabryczny firmy Wiśniowski.

 

Z początkiem 2020 roku MPK Nowy Sącz obsługiwało w sumie 36 linii autobusowych, z których 17 stanowiły linie miejskie, 17 podmiejskie, natomiast 2 linie uznawane były za nocne. Nie ma rozróżnienia numeracji dla linii dziennych, miejskich i podmiejskich. Wszystkie one zawierają się w przedziale od 1 do 49. Linie nocne oznaczone są numerami 101 i 102, a ich kursowanie ogranicza się do godzin od 21:00 do 24:00.

 

Niemal wszystkie nowosądeckie linie autobusowe przejeżdża ją przez Rynek oraz przez Dworzec Autobusowy MPK, położony obok dworca kolejowego, przy skrzyżowaniu ulic Kolejowej i Alei Batorego. Dworzec komunikacji miejskiej w tej lokalizacji otwarto w 1983 roku. Odtąd znajdowały się tu zadaszone perony oraz kasa biletowa.

Dworzec autobus...
Autobusy MPK st...
Niedziałająca t...

W latach 2018 - 2019 Dworzec Autobusowy MPK przeszedł gruntowną modernizację. Pasażerowie, poza nowymi peronami i zadaszeniem, zyskali między innymi ogrzewaną poczekalnię. W budynku znajduje się również zaplecze socjalne dla kierowców, a także kasa biletowa i automat do sprzedaży biletów. Całość sprawia bardzo dobre wrażenie.

Nowy dworzec MP...
Zadaszone stano...
Poczekalnia dla...

Inwestycje w infrastrukturę transportową prowadzone są nie tylko w Nowym Sączy. W styczniu 2020 roku zakończyła się budowa pierwszego parkingu P+R na terenie Starego Sącza. Obiekt, który pomieścić może 134 pojazdy osobowe oraz 4 autokary, zlokalizowany został w rejonie skrzyżowania ulicy Jana Pawła II i Pod Ogrodami, w bliskiej odległości od centrum miasta i jednocześnie przy drodze wyjazdowej w kierunku Nowego Sącza. Przy parkingu funkcjonuje pętla autobusowa, z której korzystają linie jadące w relacji Nowy Sącz - Stary Sącz. Dostępny jest też parking rowerowy. Obiekt został bardzo ładnie wpisany w teren, dzięki czemu praktycznie nie jest widoczny z ulicy Jana Pawła II. Jednocześnie znajduje się bardzo blisko rynku w Starym Sączu. W najbliższej przyszłości planuje się budowę kładki nad ulicą Jana Pawła II, dzięki czemu droga dojścia pieszego jeszcze bardziej się skróci. Sam parking zachęcić ma mieszkańców Sądecczyzny do pozostawiania swoich pojazdów i kontynuowania podróży do Nowego Sącza autobusami komunikacji miejskiej. Obiekt według pierwotnych założeń miał funkcjonować w formule zamkniętej. Jak na razie jednak, z miejsc postojowych skorzystać może każdy i nie ma kontroli wjazdu.

Parking P+R w S...
Parking dla poj...
Pętla autobusow...
Parking P+R w S...
Parking P+R w S...
Autosan M09LE o...

Zdecydowana większość linii autobusowych przynajmniej przejeżdża przez wspomniany Dworzec Autobusowy MPK. W zależności od kierunku swoje trasy, autobusy zaczynają na końcówkach przy ulicy Kazimierza Wielkiego lub Konarskiego albo ze wspomnianego Dworca Autobusowego. Przed laty funkcjonował jeszcze jeden dworzec przy Bulwarze Narviku. Obecnie jednak tą ulicą nie kursuje żadna linia komunikacji miejskiej. Sam dworzec wykorzystywany jest przez prywatnych przewoźników.

 

Najważniejszymi liniami w Nowym Sączu są 7 i 23. Kursują one po trasie okrężnej z Alei Sucharskiego przez Rynek i Dworzec Autobusowy MPK. Linia 7 jeździ zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, natomiast linia 23 przeciwnie. Obie linie charakteryzują się największą częstotliwością w mieście. W dni powszednie odjeżdżają bowiem z przystanków niemal przez cały dzień co 10 minut, natomiast w dni wolne co 15 minut. Nieco rzadziej na przystankach pojawia się linia 41, łącząca obszar przemysłowy przy ulicy Magazynowej przez dworzec MPK i rynek z końcówką "Dunajcowa" w dzielnicy Święta Helena po drugiej stronie Dunajca. Linia ta jeździ w dni powszednie co 15 minut, w soboty co 25 minut, natomiast w dni świąteczne co 30 minut. Co 30 minut na przystankach w dni powszednie pojawia się linia 3, która łączy Rynek w Nowym Sączu z południowymi dzielnicami miasta. Przez Nawojową dociera do pętli "Majdan". W dni wolne kursuje natomiast co około godzinę, poza godzinami porannymi, gdy realizowane są dodatkowe kursy. Ważną rolę pełnią też linie 11 i 24. Stanowią one podstawowe połączenie Nowego Sącza ze Starym Sączem. Linia 11 dodatkowo dociera do Barcic i Przysietnicy. Linie te w godzinach szczytu kursują nawet dwa razy na godzinę, natomiast poza godzinami szczytu i w dni wolne przeważnie raz na godzinę. Linia 10 praktycznie cały czas kursuje poza Nowym Sączem, jeżdżąc z Popowic przez Stary Sącz do Gabonia. Do Nowego Sącza realizowane są tylko kursy zjazdowe.

 

Jako pierwsze na ulice Nowego Sącza wyjechały autobusy, które pamiętały jeszcze lata przedwojenne. Dopiero z początkiem lat pięćdziesiątych, w mieście pojawiły się pojedyncze egzemplarze nowszych pojazdów zagranicznej produkcji, takich jak Chausson AH 48 czy Mavag Tr5. Nieco później wprowadzono do eksploatacji autobusy polskiej produkcji, takie jak Star N52 czy San H01B. Szczególnie te ostatnie pojazdy charakteryzowały się stosunkowo krótką żywotnością pomimo posiadania nowoczesnej konstrukcji. Dopiero dostawa Ikarusów 620 na początku lat sześćdziesiątych pozwoliła uzupełnić najbardziej pilne braki taborowe. W tej dekadzie w mieście pojawiły się kolejne wersje autobusów SAN H25B, H27B i H100B. Szczególnie te ostatnie wozy przez wiele ta stanowiły podstawę obsługi komunikacji miejskiej. Przez Nowy Sącz przewinęło się ich ponad 60 egzemplarzy. Ostatnie autobusy tego typu zostały wycofane z ruchu na początku lat osiemdziesiątych. Po stolicy Sądecczyzny kursowały też charakterystyczne Jelcze "Ogórki", zarówno w oryginalnej wersji Škoda 706 RT, jak i polskie Jelcze 272 MEX. Niektóre z nich jeździły z przyczepami P-01.

 

Sytuacja taborowa w mieście pozostawał bez większych zmian do końca lat siedemdziesiątych. Wówczas w Nowym Sączu pojawiły się pierwsze Jelcze PR110, które na tle wcześniej eksploatowanych pojazdów, stanowiły krok milowy, jeśli chodzi o nowoczesność konstrukcji i komfort pasażerów. Trwające przez całe lata osiemdziesiąte dostawy tych pojazdów w wersji PR110U i następnie PR110M, pozwoliły na całkowite wycofanie z ruchu starszych wozów. Jednocześnie Jelcze PR110 praktycznie na dwie dekady zdominowały nowosądecką komunikację miejską. Przez WPK Nowy Sącz przewinęło się około 180 autobusów tego typu. Poza Nowym Sączem, kursowały one również w Krynicy i w Gorlicach. Ostatni nowy autobus dotarł do miasta w 1991 roku. Przez lata przechodziły one wiele remontów i modernizacji. Przy okazji podejmowano również pierwsze próby zmiany kolorystyki. Wcześniej dominowały bowiem głównie barwy biało-czerwone lub kremowo-czerwone. Od 1998 roku sądeckie autobusy zaczęto malować w całości na żółto. Znaczna część Jelczy PR110 dotrwała dwudziestego pierwszego wieku. Ostatni z nich, numer 357, został wycofany z eksploatacji w kwietniu 2014 roku.

Jelcz PR110M nu...
Jelcz PR110M nu...

W latach 1986 - 1992 WPK Nowy Sącz dysponowało również 20 autobusami Jelcz M11. Pojazdy te eksploatowane były głównie w Nowym Targu, a także w Limanowej. Większość z nich swoją służbę kończyło już w wydzielonych zakładach komunikacyjnych w poszczególnych miastach. Tymczasem po przemianach gospodarczych w naszym kraju w 1989 roku, także w Nowym Sączu nastąpił zastój, jeśli chodzi o dostawy nowego taboru. W związku z tym, w 1993 roku podjęto próbę wprowadzenia do ruchu 6 używanych Scanii CR112, pochodzących ze Szwecji z lat 1979 - 1980. Autobusy te stanowiły pierwszy powiew Europy na nowosądeckich ulicach. Pomimo wieku zbliżonego do pierwszych Jelczy PR110, pojazdy te charakteryzowały się niezłym komfortem dla pasażerów. Były dobrze ocieplone i wyciszone, a także jako pierwsze w mieście posiadały automatyczną skrzynię biegów. W Nowym Sączu były eksploatowane do końca lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, po czym część z nich jeszcze przez kilka lat służyła prywatnym przewoźnikom.

 

Równolegle starano się pozyskać przynajmniej kilka nowych pojazdów polskiej produkcji. W 1992 roku w Nowym Sączu pojawił się pierwszy Jelcz 120M numer 372. Do 1997 roku zakupiono w sumie 8 wozów tego typu. Z liniowej eksploatacji zostały one wycofane w latach 2014 - 2019. Wspomniany wóz 372 był jednym z dwóch najdłużej pozostających w ruchu. Do samego końca towarzyszył mu Jelcz 120M numer 378, który jednak pochodził już z 1997 roku.

Jelcz 120M nume...
Jelcz 120M nume...
Jelcz 120M nume...
Jelcz 120M nume...
Jelcz 120M nume...

W 1996 roku w Nowym Sączu pojawił się pierwszy Autosan H6-20. W ciągu dwóch lat zakupiono 8 wozów tego typu. Ze względu na niewielką pojemność, mogły one obsługiwać linie o minimalnej frekwencji. Pojazdy te pozostawały w ruchu do 2012 roku.

Autosan H6-20.0...

W 1998 roku w Nowym Sączu pojawiły się 9 autobusów Jelcz 120MM/2, stanowiących zmodernizowaną wersję modelu 120M. Pojazdy te wyróżniały się nową ścianą czołową. Oznaczono je numerami z przedziału od 381 do 389. Większość z nich dotrwała w liniowej eksploatacji do 2019 roku, gdy miały zostać zastąpione przez nowe autobusy marki MAN. Ostatecznie jednak z początkiem 2020 roku do ruchu wciąż kierowane były wozy numer 385 i 387.

Jelcz 120MM/2 n...
Jelcz 120MM/2 n...
Jelcz 120MM/2 n...

Również w 1998 roku nowosądeckie MPK zakupiło 6 autobusów MAN NL222. Były to pierwsze fabrycznie nowe pojazdy w mieście, pochodzące od zachodniego producenta. Jednocześnie były to pierwsze częściowo niskopodłogowe wozy w Nowym Sączu. W związku z tym przez wiele lat stanowiły wizytówkę komunikacji miejskiej, obsługując najważniejsze linie numer 7 i 23. Niestety, po latach intensywnej eksploatacji, autobusy te nie prezentowały się tak dobrze, jak na początku. Pierwszy egzemplarz został wycofany z ruchu w 2014 roku. Ostatni natomiast w 2019 roku.

MAN NL222 numer...
MAN NL222 numer...

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych nowosądeckie MPK zakupiło trzy autobusy Jelcz L090M. Model ten zaprojektowany został jako pojazd do przewozu dzieci (gimbus). Jego konstrukcję oparto na podwoziu samochodu ciężarowego Star 12.155, co już w tamtym czasie stanowiło rozwiązanie przestarzałe. Jednocześnie wozy te charakteryzowały się kiepskim wykonaniem i niskim komfortem podróży ze względu na panujący w środku hałas, pochodzący od umieszczonego z przodu silnika, a także ciężarowe zawieszenie. Autobusy te początkowo miały obsługiwać linie o średnim napełnieniu. Ostatecznie jednak obsługiwały kursy w godzinach szczytowych, charakteryzujące się niewielką frekwencją. Jelcze L090M wycofano z ruchu zaledwie po 10 latach służby. Jeden z nich o numerze 51 został zakupiony przez Galicyjskie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji i obecnie jest sprawnym pojazdem historycznym.

Autobus Jelcz L...
Jelcz L090M num...

W latach 2000 - 2001 zakupiono cztery autobusy Jelcz L100I. Pojazdy te swoim wyglądem nawiązywały do wcześniejszego modelu L090M, jednak posiadały nieco bardziej przemyślaną konstrukcję. Tym razem silnik umieszczony został z tyłu wozu. Niestety, pozostawiono w nich podłogę na bardzo wysokim poziomie. Autobusy te wycofano z ruchu w latach 2017 - 2019.

Jelcz L100I num...

Po nieudanych doświadczeniach z autobusami Jelcz, w kolejnych latach kupowano autobusy Solbus B9.5. Pierwszy z nich trafił do Nowego Sącza w 2002 roku. W sumie do 2005 roku zakupiono 7 sztuk. Pojazdy te były produkowane na licencji czeskiej firmy SOR. Posiadały częściowo obniżoną podłogę w środkowej części wozu. Niestety, również charakteryzowały się dużą awaryjnością. Pozostawały w eksploatacji do 2019 roku.

Solbus B9,5 num...
Solbus B9,5 num...

W 2008 roku zakupiony został Solbus SN11M. Była to pierwsza konstrukcja, całkowicie zaprojektowana przez producenta z Solca Kujawskiego. Początkowo planowano zakup większej liczby tego typu autobusów. Ostatecznie skończyło się na jednym wozie. Pozostaje on w eksploatacji do chwili obecnej.

Solbus SN11 num...

W 2010 roku w Nowym Sączu pojawił się Autosan A8V. Pojazd ten wyprodukowano rok wcześniej i początkowo stanowił on egzemplarz prezentacyjny. Jest to pierwszy pojazd tego typu, wyposażony w automatyczną skrzynię biegów. Cały czas pozostaje w liniowej eksploatacji.

Autosan A8V num...

Poza kupowaniem fabrycznie nowych pojazdów, nowosądeckie MPK starało się na bieżąco uzupełniać braki taborowe, kupując używane autobusy MAN. Od 2010 roku pozyskiwano modele NL223, NL263, NL283 i NL313. Pojazdy te różniły się wyposażeniem, czy chociażby układem, liczbą i rodzajem drzwi, a także zakresem długości niskiej podłogi. W zdecydowanej większości pochodziły z zagranicy, głównie z Niemiec i Austrii. W sumie w okresie od 2010 do 2017 roku pozyskano 29 autobusów, wyprodukowanych w latach 1999 - 2001. Wszystkie one pozostają w liniowej eksploatacji do dzisiaj.

MAN NL223 numer...
MAN NL223 numer...
Spotkanie autob...
MAN NL263 numer...
MAN NL313 numer...
MAN NL223 numer...
MAN NL223 numer...
Autobus MAN NL2...
MAN NL263 numer...
MAN NL223 numer...
MAN NL223 numer...
MAN NL283 numer...

Wejście Polski do Unii Europejskiej umożliwiło starania o uzyskanie środków finansowych na zakup autobusów komunikacji miejskiej. Z możliwości tej zaczęło również korzystać nowosądeckie MPK. Pierwszym zakupem z dofinansowaniem było pozyskanie 10 autobusów Autosan M09LE na początku 2011 roku. Pojazdy te mierzą około 8,5 metra długości, posiadają obniżoną podłogę, automatyczną skrzynię biegów i klimatyzację kabiny kierowcy. Do dziś pozostają one w eksploatacji.

Autosan M09LE n...
Autosan M09LE n...
Autosan M09LE n...
Autosan M09LE n...
Autosan M09LE n...
Autosan M09LE n...

Dwa lata po Autosanach, nowosądeckie MPK zakupiło z pomocą dofinansowania ze środków Unii Europejskiej kolejne 10 autobusów. Były to Solbusy SM12. Tym razem zdecydowano się na pojazdy dwunastometrowe. Trafiły one do Nowego Sącza pod koniec 2013 roku. Są one w pełni niskopodłogowe, wyposażone w automatyczną skrzynię biegów, klimatyzację kabiny kierowcy oraz monitoring. Ich silniki spełniają normę emisji spalin EEV.

Solbus SM12 num...
Solbus SM12 num...
Solbus SM12 num...
Solbus SM12 num...
Solbus SM12 num...
Solbus SM12 num...

Po zakupie autobusów Autosan i Solbus, na kilka lat w Nowym Sączu nastąpił zastój w dostawach nowego taboru. Braki w ilostanie autobusów starano się uzupełniać sprowadzaniem używanych pojazdów. Stąd wprowadzanie do ruchu wspomnianych powyżej wozów marki MAN. W 2016 roku w Nowym Sączu pojawiły się również pierwsze używane autobusy marki Solaris. Były to trzy wozy Urbino 10 i dwa Urbino 12. Pochodziły one z PKM Jastrzębie-Zdrój. Dodatkowo, w 2018 roku park taborowy nowosądeckiego MPK zasilił Solaris Urbino 12, pochodzący z MPK Kraków, gdzie kursował od 2004 roku z numerem BU836.

 

Niestety, dwa autobusy Solaris Urbino 12 oznaczone numerami 310 i 311 spłonęły w pożarze na terenie zajezdni w dniu 23 sierpnia 2020 roku.

Solaris Urbino ...
Solaris Urbino ...
Solaris Urbino ...
Pochodzący z Kr...

Na kolejne fabrycznie nowe autobusy w Nowym Sączu trzeba było czekać do początku 2019 roku. Rok wcześniej została podpisana umowa na dostawę 30 autobusów marki MAN. Ich zakup również uzyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. Wśród zamówionych pojazdów 24 egzemplarze stanowił model MAN NL293 Lion's City. Wozy te miały trafić do odbiorcy w drugiej połowie 2018 roku. Pojawiły się nawet w Nowym Sączu, jednak z uwagi na niezgodności specyfikacji pojazdów ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia, wróciły one do producenta. W Nowym Sączu pojawiły się dopiero wiosną 2019 roku.

 

Niezależnie od problemów z realizacją dostawy, autobusy MAN stanowią najwyższą półkę pojazdów komunikacji miejskiej, dostępnych w naszym kraju. Są całkowicie niskopodłogowe, posiadają klimatyzację całego wnętrza, a także silnik diesla spełniający normę Euro 6, współpracujący z 6-biegową automatyczną skrzynią biegów ZF Ecolife 6.

MAN NL293 Lion`...
MAN NL293 Lion`...
MAN NL293 Lion`...
MAN NL293 Lion`...
MAN NL293 Lion`...
MAN NL293 Lion`...

Oprócz 24 autobusów dwunastometrowych, MPK Nowy Sącz zamówiło również 6 krótszych wozów MAN NL253 Lion's City M. Pojazdy te mierzą 10,5 metra długości. Poza tym praktycznie nie różnią się od standardowego modelu.

MAN NL253-10,5 ...
MAN NL253-10,5 ...
MAN NL253-10,5 ...
Wnętrze autobus...
Tylna część aut...
Wnętrze autobus...

Dzięki dostawie autobusów MAN w 2019 roku z ruchu udało się wycofać niemal wszystkie wysokopodłogowe pojazdy, a przed nowosądecką komunikacją otworzył się zupełnie nowy rozdział w historii. Znów stała się ona prawdziwą wizytówką miasta.

 

MPK Nowy Sącz podjęło dalsze działania w celu wprowadzania ekologicznych rozwiązań w komunikacji miejskiej. Oprócz 30 autobusów marki MAN zamówiono również dwa autobusy elektryczne, które dostarczyć miała firma Ursus Bus S.A. z Lublina. Kłopoty tego producenta doprowadziły niestety do anulowania zamówienia w 2019 roku. W związku z tym, w grudniu tego roku ogłoszono przetarg na dostawę 6 fabrycznie nowych niskopodłogowych autobusów miejskich zasilanych sprężonym gazem CNG, spełniających normę emisji spalin EURO 6. Zamówienie zdobyła firma Solaris Bus & Coach sp. z o.o.

 

Gazowe autobusy trafiły do Nowego Sącza jesienią 2020 roku. Z początkiem listopada zostały one wprowadzone do liniowej eksploatacji. Sześć Solarisów Urbino 12 IV CNG otrzymało numery z przedziału od 401 do 406.

Autobus Solaris...
Autobus Solaris...
Autobus Solaris...
Autobus Solaris...
Zdjęcie przedzi...
Zdjęcie przedzi...

Poza inwestycjami w nowoczesne technologie, w Nowym Sączu nie zapominają również o swojej historii. Wiodącą rolę w tej materii pełni Galicyjskie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji, które przy współpracy z nowosądeckim MPK zgromadziło niemałą kolekcję historycznego taboru, eksploatowanego przed laty na Sądecczyźnie. Pierwszym uratowanym przez GSMK pojazdem był Jelcz M11 numer 317, wyprodukowany w 1986 roku. Do 2009 roku pozostawał on w eksploatacji w MZK Nowy Targ. Następnie został on pozyskany przez GSMK, które rozpoczęło jego remont. Pełny blask zabytkowy pojazd odzyskał w 2012 roku. Od tego czasu okazjonalnie pojawia się on na ulicach Nowego Sącza, między innymi w Dniu Dziecka lub na Mikołaja. Uczestnicy on również w wydarzeniach w innych miastach w kraju. Co roku gości on na przykład na Nocy Muzeów w Warszawie. Jest on również wypożyczany na różne okazje. Sam miałem przyjemność podróżować tym pojazdem do ślubu w sierpniu 2013 roku.

 

Galicyjskie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji w 2011 roku uratowało również przed kasacją Jelcza PR110U numer 278, pochodzącego z 1983 roku. Obecnie oczekuje on na przywrócenie do stanu świetności. Nieco wcześniej, bo w 2009 roku pozyskany został Jelcz L090M numer 51, pochodzący z 1999 roku. W 2012 roku pozyskano natomiast Autosana H6-20 numer 27 z 1997 roku.

 

Prawdziwą perełką w zbiorach GSMK jest jednak Autosan H9-35 numer 94. Pojazd ten od 1988 roku eksploatowany był przez MKS Krosno z numerem taborowym 179. W 2011 roku został on zakupiony przez GSMK, po czym rozpoczął się jego remont. Prace zakończyły się w 2018 roku. W sierpniu 2019 roku pojazd ten posłużył do obsługi Galicyjskiej Linii Retro "R". Dzięki temu Nowy Sącz stał się drugim miastem w Małopolsce po Krakowie, gdzie w okresie wakacji możliwa była podróż historycznym pojazdem komunikacji miejskiej. Linia "R" kursowała na trasie Dworzec PKP - Miasteczko Galicyjskie. Miejmy nadzieję, że inicjatywa ta będzie kontynuowana w kolejnych latach.

Trzy historyczn...
Zachowany Jelcz...
Historyczny Jel...
Historyczny Jel...
Autosan H9-35 j...
Odnowiony Autos...
Autosan H9-35 n...
Autosan H9-35 n...
Wnętrze autobus...

Zaloguj się, aby dodawać komentarze.

Zdjęcie tygodnia

Zaloguj się

Odwiedza nas 603 gości oraz 1 użytkownik.