Tramwaje
Niemcy - Zwickau
- Nadrzędna kategoria: Tramwaje
- Kategoria: Tramwaje na świecie
- Opublikowano: niedziela, 30, wrzesień 2018 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 1969
Zwickau, czyli w polskiej historycznej wersji Ćwików, jest miastem powiatowym położonym w kraju związkowym Saksonia we wschodniej części Niemiec. Od 1894 roku funkcjonuje tu sieć tramwajowa, która stanowi szkielet transportu zbiorowego. Od 1999 roku do centrum miasta wjeżdżają również spalinowe autobusy szynowe.
Tereny wokół przyszłego Zwickau zasiedlone zostały na początku VII wieku. Powstała osada prawa miejskie otrzymała w 1212 roku. Dzięki odkryciu srebra w pobliskim Schneebergu nastąpił intensywny rozwój górnictwa w regionie. W 1810 roku w jednym z domów przy rynku urodził się kompozytor Robert Schumann. Największą sławę przyniosła jednak miastu fabryka VEB Sachsenring Automobilwerke Zwickau, produkująca w latach 1957 - 1991 słynne samochody Trabant. Ich nazwa oznacza po niemiecku satelitę, a nadano ją prawdopodobnie dla uczczenia wystrzelenia przez Związek Radziecki pierwszego sztucznego satelity Ziemi, co nastąpiło właśnie w 1957 roku.
Pierwsze tramwaje wyjechały na ulice Zwickau w 1894 roku. Od początku były to pojazdy elektryczne, które mogły funkcjonować na ulicach miasta dzięki otwartej rok wcześniej elektrowni. Przyjęto rozstaw torów wynoszący 1000 mm, który obowiązuje do dnia dzisiejszego. Pierwsza trasa połączyła dworzec kolejowy z rynkiem. W kolejnych latach powstawały następne odcinki. Do 1926 roku tramwaje obsługujące poszczególne trasy oznaczone były kolorami. Dopiero wtedy do linii przypisano numery.
Po zakończeniu II wojny światowej szybko przywrócono ruch tramwajów. Co ciekawe, linia numer 3 tymczasowo musiała zostać skrócona ze względu na przebieg granicy pomiędzy amerykańską i sowiecką strefą okupacyjna. Jeszcze w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku sieć tramwajowa w Zwickau rozwijała się. Zmiana nastąpiła w kolejnej dekadzie. Wówczas istotnie ograniczono długość sieci, likwidując niektóre trasy.
Od 1991 roku eksploatacją sieci zajmuje się przedsiębiorstwo Städtische Verkehrsbetriebe Zwickau GmbH (SVZ). W 1992 roku otwarto pierwszą od 1962 roku nową trasę tramwajową. Prawdziwa rewolucja miała jednak miejsce pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Powstał wówczas system określany mianem "modelu Zwickau". W celu ułatwienia dojazdu mieszkańców spoza miasta do centrum zdecydowano się umożliwić wjazd lekkich pojazdów kolejowych po torach tramwajowych. Dzięki temu trasę pociągów wydłużono z dworca głównego o około 1,5 kilometra do wspólnego przystanku tramwajowo-kolejowego Zwickau Zentrum, wykorzystując częściowo starą bocznicę i istniejące już torowisko. W ten sposób powstał również liczący około 1,2 kilometra odcinek trójszynowy, z którego korzystają jednocześnie tramwaje i pociągi. Wspólne torowisko posiada skrajnię dostosowaną do taboru kolejowego, a także wzmocnioną konstrukcję. Fakt, że tramwaje w Zwickau poruszają się po torach o prześwicie 1000 mm, natomiast pociągi po torach o standardowym rozstawie 1435 mm, skutkował koniecznością wprowadzenia skomplikowanych układów rozjazdów. Ciekawostkę stanowią również same autobusy szynowe RegioSprinter, które w celu dopuszczenia do poruszania się po ulicach miasta, zostały wyposażone między innymi w kierunkowskazy. Po centrum Zwickau poruszają się na identycznych zasadach jak tramwaje. Rozwiązanie to, chociaż ciekawe, nie do końca jest korzystne. Posiadające znaczne gabaryty pojazdy kolejowe, poruszające się 2-3 razy na godzinę wśród gęstej zabudowy, po wąskich ulicach, wywołują spory hałas i drgania. Pod tym względem "model Karlsruhe", zastosowany też w Chemnitz czy w Nordhausen, w którym to wagony tramwajowe przystosowane są do wyjazdu poza granice miasta po sieci kolejowej, wydaje się być korzystniejszy.
Obecna siec tramwajowa w Zwickau obsługiwana jest przez cztery linie o numerach 3, 4, 5 i 7. Układ torowisk ma kształt krzyża. Trasy z północy na południe i ze wschodu na zachód przecinają się w centrum. Do tego dochodzi jeszcze odnoga prowadząca do Dworca Głównego. Cała sieć liczy 20,2 kilometra długości. Linia numer 3 kursuje z częstotliwością co 10 minut. Pozostałe linie jeżdżą natomiast co 20 minut, tworząc takt co 10 minut na wspólnych odcinkach. Na przystanku "Georgenplatz", w miejscu rozwidlenia linii 4, 5 i 7, funkcjonuje punkt przesiadkowy. Tramwaje jednocześnie zjeżdżają się z trzech kierunków i czekają kilka minut na przesiadających się pasażerów. Natomiast linia 3, która ma wspólny przystanek węzłowy z liniami 4 i 7, w rzeczywistości nie przecina się z żadną inną linią, co jest dobrze widoczne na schemacie linii. W mieście eksploatowane są dwa typy taboru. Starsze i wysokopodłogowe pojazdy to Tatry KT4D. Młodszy i niskopodłogowy tabor reprezentują wagony GT6M. Poza tym w mieście eksploatowany jest jeden wagon techniczny zbudowany na bazie wozu Tatra KT4D oraz skład historyczny wagonów Gotha. Wszystkie pojazdy stacjonują w jednej zajezdni.
Pierwszy przegubowy wagon Tatra KT4D sprowadzony został do Zwickau z Plauen w 1987 roku. W 1989 roku do miasta trafiły kolejne wozy tego typu. Spośród 27 tramwajów, w 1989 roku 10 z nich przekazano do Plauen. W 1990 roku otrzymano jeszcze 5 pojazdów, a w obecnym wieku zakupiono także pojedyncze używane wozy z Plauen. Pojazdy te były bardzo popularne w miastach dawnego NRD. Obecnie coraz bardziej tracą na znaczeniu. W Zwickau w eksploatacji pozostało ich 20 sztuk, ale w ruchu można zobaczyć tylko kilka z nich. Reszta stanowi rezerwę i stacjonuje na terenie zajezdni. Przez wiele lat kursowały po mieście głównie w składach. Obecnie najczęściej jeżdżą solo. Są plany całkowitego wycofania ich z ruchu i zastąpienia nowymi, niskopodłogowymi pojazdami.
Jeden z wagonów Tatra KT4D przebudowany został na techniczny i służy między innymi jako szlifierka torowa.
12 niskopodłogowych wagonów GT6M wyprodukowane zostało w latach 1993 - 1994 przez konsorcjum firm MAN i AEG. Podobne pojazdy dostarczono do kilku innych miast w byłym NRD na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Ich wprowadzenie do ruchu pozwoliło wycofać z eksploatacji ostatnie wagony typu Gotha. Wozy te są trójczłonowe, w pełni niskopodłogowe. Obecnie właśnie one są przede wszystkim wykorzystywane do obsługi linii tramwajowych w Zwickau. W najbliższych latach planowana jest ich modernizacja.
Komentarze