EN81
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Autobusy szynowe
- Opublikowano: niedziela, 26, sierpień 2018 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 4477
Na początku września 2005 roku na krakowskim Dworcu Głównym zaprezentowany został elektryczny szynobus EN81. Pierwszy tego typu pojazd w Polsce wyprodukowały zakłady PESA S.A. z Bydgoszczy. Dotychczas bowiem nikt nie próbował budowy tak małych jednostek, napędzanych energią elektryczną.
EN81 jest pierwszym elektrycznym autobusem szynowym w naszym kraju. Do chwili budowy tego typu pojazdów, poszczególne województwa skupiały się przede wszystkim na zakupie spalinowych autobusów szynowych. Pojazd składa się z jednego członu. Pudło EN81 oparte jest na dwóch, dwuosiowych wózkach, z czego jeden jest toczny, a drugi napędowy. Na każdej z dwóch osi w wózku napędowym zamontowany został silnik asynchroniczny. Łączna moc obu silników wynosi 560 kW. Pojazd zasilany jest normalnym napięciem (3000 V prądu stałego) z sieci trakcyjnej poprzez pantograf. Niestety, zamontowano tylko jeden odbierak prądu, co w przypadku jego uszkodzenia praktycznie uniemożliwi samoczynne zjechanie jednostki ze szlaku. Pojazd posiada obniżoną podłogę na części powierzchni oraz specjalne, wysuwane stopnie przy drzwiach. Dzięki takiemu rozwiązaniu znacznie łatwiej wejść do środka osobie niepełnosprawnej, z rowerem, czy z wózkiem dziecięcym. W szynobusie podróżować może 60 pasażerów na miejscach siedzących, a także 80 pasażerów na miejscach stojących. W środku pojazdu znajduje się toaleta z obiegiem zamkniętym, przystosowana dla osób niepełnosprawnych, która dzieli wnętrze jednostki na dwa przedziały. Dzięki umieszczeniu pudła na wózkach z dwoma stopniami odsprężynowania pojazd charakteryzuje się bardzo spokojnym biegiem. Dodatkowo, komfort podróżnym zapewnia klimatyzacja przedziału pasażerskiego.
Województwo Małopolskie początkowo zakupiło dwie jednostki serii EN81. Pierwsza z nich rozpoczęła obsługę planowych pociągów pasażerskich w dniu 2 października 2005 roku na trasie z Krzeszowic przez Kraków do Wieliczki. Od następnego dnia, oba szynobusy zaczęły obsługiwać krakowskie pociągi aglomeracyjne. Jeden jeździł na obiegu z Krakowa do Wieliczki. Drugi z Krzeszowic do Skawiny.
Na przełomie 2005 i 2006 roku pracę w województwie Świętokrzyskim rozpoczęły dwie kolejne jednostki serii EN81, które od początku eksploatacji właściwie do chwili obecnej obsługują połączenia charakteryzujące się mniejszym zainteresowaniem pasażerów na trasie Ostrowiec Świętokrzyski - Skarżysko-Kamienna - Kielce - Sędziszów. Oba pojazdy w 2011 roku zyskały nową kolorystykę, w której dominuje kolo biały, dach jest szary, natomiast spód pudła czarny. W jednostce EN81 - 004 początkowo drzwi były pomalowane na zielono, jednak w 2016 roku ujednolicono ją z EN81 - 003, która posiada drzwi pomalowane na pomarańczowo.
Wiosną 2007 roku w Krakowie pojawiły się cztery kolejne EN81. Pojazdy te w przeciwieństwie do dwóch pierwszych jednostek zostały wyleasingowane i różniły się nieco schematem malowania. Wszystkie 6 elektrycznych szynobusów szybko wpisało się w krajobraz krakowskiego węzła kolejowego. Początkowo obsługiwały one połączenia aglomeracyjne z Krakowa do Wieliczki oraz przez Skawinę do Oświęcimia. W późniejszym okresie można je było również spotkać na trasach z Krakowa do Kozłowa i Wadowic. Przez pewien czas kursowały nawet w trakcji ukrotnionej na trasie z Krakowa do Trzebini oraz do Wieliczki. Kilka razy w parze obsłużyły też pociąg regio "Jaworzyna" relacji Kraków - Krynica. Niestety, w tym przypadku podjazd z Grybowa do Ptaszkowej okazał się dla jednostek EN81 zbyt stromy i szybko wycofano je z tej trasy.
Z biegiem czasu i modernizacją kolejnych tras kolejowych w województwie Małopolskim rosła liczba pasażerów i w konsekwencji malała ilość połączeń kolejowych, które mogły obsłużyć małe EN81. Jednocześnie po dekadzie eksploatacji nadszedł czas podjęcia decyzji dotyczącej dalszej przyszłości czterech leasingowanych EN81. Zarząd Województwa Małopolskiego w lipcu 2016 roku podjął uchwałę, na mocy której zrezygnowano z prawa wykupu tych jednostek. Decyzję tę uzasadniano ograniczoną możliwością wykorzystania tych pojazdów na terenie województwa Małopolskiego z uwagi na małą liczbę miejsc pasażerskich (60 miejsc siedzących). Zapewne jednak głównym powodem zaistniałej sytuacji były przewidywane zbyt wysokie koszty przeprowadzenia przeglądów poziomu utrzymania P4, niezbędne do wykonania w 2017 roku.
Biorąc pod uwagę powyższą sytuację, już w 2014 roku dwa pierwsze EN81 numer 001 i 002 zostały odstawione i obecnie stoją w lokomotywowni w Suchej Beskidzkiej. Cztery pozostałe jednostki numer 005, 006, 007 i 008 w 2016 roku zwrócono do firmy leasingującej. Pojazdy numer 005 i 007 od września 2017 roku zostały przekazane Kolejom Śląskim w ramach zastępstwa za jednostki typu Elf II, z dostawą których spóźniał się ich producent, czyli bydgoska PESA. Władze województwa Małopolskiego podejmowały nieudaną próbę sprzedaży pojazdów, których są właścicielem. Być może obecny rozwój Podhalańskiej Kolei Aglomeracyjnej czy też kolei w Aglomeracji Nowosądeckiej pozwoli na weryfikację decyzji o rezygnacji z przywrócenia do ruchu dwóch pierwszych EN81?
|
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
| EN81 - 001-008 | PESA S.A. Bydgoszcz | 2005 - 2007 | 8 |
| Przewozy Regionalne - Oddział Świętokrzyski z siedzibą w Skarżysku-Kamiennej | 003, 004 |
| Przewozy Regionalne - Oddział Małopolski z siedzibą w Krakowie | 001, 002 |
| mLeasing Sp. z o.o. | 005, 006, 007, 008 |
| Oznaczenie kolejowe | EN81 |
| Szerokość toru | 1435 mm |
| Długość całkowita | 26530 mm |
| Szerokość całkowita | 2850 mm |
| Wysokość całkowita | 4005 mm |
| Wysokość podłogi nad główką szyny | 600 mm / 1290 mm |
| Średnica kół | 840 mm |
| Masa służbowa | 52 t |
| Typ silników elektrycznych | DKLBZ 0910-4A |
| Moc zespołu napędowego | 2 x 280 kW |
| Rodzaj przekładni | osiowa SZH 495 |
| Prędkość konstrukcyjna | 140 km/h |
| Prędkość eksploatacyjna | 120 km/h |
| Ilość miejsc siedzących | 60 |
| Ilość miejsc stojących | 80 |
Komentarze
Co za kretynskie tlumaczenie. Przeciaz az sie prosi zeby je eksploatowac na trasie do BB. Oczywiscie nie w dni wyjazdu i powrotu sloikow do/z domow czyli przewaznie 5,7 to jest oczywiste.