EN71
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Elektryczne zespoły trakcyjne
- Opublikowano: wtorek, 07, marzec 2017 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 7262
Jednostki EN71 zaprojektowane zostały z myślą o obsłudze linii kolejowej z Krakowa do Zakopanego, której elektryfikację zakończono w 1975 roku. Pojazdy serii EN57, dotychczas eksploatowane na polskich kolejach, nie zawsze dawały sobie radę na tej trasie, słynącej z dość trudnego profilu oraz dużych obciążeń przewozowych. Nie bez znaczenia był również historyczny układ linii, który zmuszał do trzykrotnej zmiany czoła pociągu.
Pierwsze jednostki, oznaczone później na PKP symbolem EN71, powstały jeszcze w latach 1965 - 1966. Ich odbiorcą były Koleje Jugosłowiańskie. Początkowo trafiło tam 12 elektrycznych zespołów trakcyjnych. Kolejna seria 14 pojazdów została wyeksportowana w latach 1974 - 1975. Dopiero w 1976 roku wrocławskie zakłady PaFaWag wykonały dla DOKP Kraków 20 jednostek oznaczonych symbolem EN71. Zostały one skierowane do pracy w Małopolsce, przede wszystkim na trasie z Krakowa do Zakopanego, a później także na linii do Krynicy, po jej elektryfikacji. Kolejne jednostki składane były w poszczególnych lokomotywowniach z rozbitych EN57. W ten sposób na polskie tory wyjechały kolejne 32 pojazdy serii EN71. Część z nich eksploatowana była na Dolnym Śląsku, głównie na trasie z Wrocławia do Szklarskiej Poręby, natomiast reszta na Pomorzu przez Szybką Kolej Miejską.
Dwadzieścia pierwszych jednostek posiadało ryflowane ściany. Kolejne pojazdy, składane z innych skasowanych jednostek, mają ściany gładkie, ryflowane, a także takie i takie. Również w pierwszej fabrycznej dwudziestce obecnie zdarza się jeden człon gładki, który wstawiono w miejsce poprzedniego, skasowanego najczęściej w wyniku kolizji lub spalenia.
Jednostki EN71 stanowią rozwinięcie pojazdów serii EN57. Są od nich dłuższe o dodatkowy wagon silnikowy, dzięki czemu łatwiej pokonują górskie szlaki i zabierają więcej pasażerów. EN71 różnią się ponadto wyposażeniem obu wagonów rozrządczych w baterie akumulatorów i agregaty sprężarkowe, a także w stojaki na narty umieszczone przy drzwiach w środku przedziałów w miejscu siedzeń. Reszta wyposażenia pojazdów jest identyczna, jak w EN57. Jednostki EN71 pierwotnie malowane były identycznie jak EN57 w żółto-granatowe barwy.
Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku Polskie Koleje Państwowe postanowiły wykorzystać między innymi jednostki EN71 do stworzenia sieci szybkich pociągów łączących duże ośrodki miejskie z miejscowościami turystycznymi i uzdrowiskowymi. Pociągi te nazwane zostały "InterRegio" i z założenia obsługiwane miały być zmodernizowanymi jednostkami EN57 i EN71. W lokomotywowni Sucha Beskidzka przygotowano kilka jednostek wyróżniających się miękkimi siedzeniami oraz nowym, bardziej kolorowym (czerwono-białym) malowaniem. Pierwszymi pociągami "InterRegio" był między innymi: "Kasprowy" relacji Kraków - Zakopane i "Giewont" relacji Zakopane - Częstochowa. W Małopolsce kursowały jeszcze „Rysy”, „Janosik”, „Poprad” i „Dunajec”. W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych kolorowe EN71 zastąpione zostały nowymi jednostkami serii ED72. W Małopolsce jednak jeszcze przez długi czas EN71 - 07 kursowała w malowaniu zbliżonym do pierwotnych barw jednostek ED72. Pojazd ten wyróżniał się również wygodniejszymi fotelami i przedziałem pierwszej klasy. Na Dolnym Śląsku i na SKM również przez długi czas można było zobaczyć jednostki odbiegające malowanie od standardowych wzorców.
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
EN71 - 001...020 | Pafawag | 1976 | 20 |
EN71 - 021...052 | przebudowa | 1976 - 2011 | 32 |
EN71 - 100 | ZNTK Mińsk Mazowiecki | 2007 | 1 |
EN71KM - 101 - 105 | ZNTK Mińsk Mazowiecki | 2010 - 2011 | 5 |
EN71AKS - 100, 101 | Newag Nowy Sącz S.A. | 2011 - 2012 | 2 |
PR Bydgoszcz | 017 |
PR Gdynia | 006, 009, 014, 018 |
PR Kraków | 001, 002, 004, 005, 007, 010, 011, 012, 013, 015, 016, 019, 024, 025, 026, 028, 031, 033, 036, 037 |
PR Rzeszów | 020, 021, 022 |
PR Wrocław | 008, 030, 034, 041, 043 |
SKM Trójmiasto | 035, 038, 039, 040, 042, 044, 045, 047, 048, 049, 051, 052 |
Koleje Mazowieckie | 100, 101, 102, 103, 104, 105 |
Koleje Śląskie | 100, 101 |
Oznaczenie kolejowe | EN71 |
Zestawienie wagonów | r+s+s+r |
Szerokość toru | 1435 mm |
Masa służbowa | 182 t |
Układ osi | 2'2'+Bo'Bo'+Bo'Bo'+2'2' |
Silniki trakcyjne ( typ ) | LKf450 |
Ilość i moc silników | 8x145 kW |
Moc ciągła pojazdów | 1160 kW |
Przełożenie przekładni | 70:19 |
Prędkość konstrukcyjna | 110 km/h |
Długość całkowita | 86840 mm |
Średnica kół | 940, 1000 mm |
Ilość miejsc siedzących | 264 / 288 |
Z biegiem czasu jednostki EN71 poddawane były modernizacjom. W 2009 roku nowosądecki Newag wykonał przebudowę EN71 - 045 dla SKM Trójmiasto. W ramach prac w miejsce rozruchu oporowego zastosowano rozruch impulsowy, zainstalowano silniki asynchroniczne, a także odświeżono wnętrze montując jednocześnie ubikację z zamkniętym obiegiem, stojaki na rowery czy windy dla osób niepełnosprawnych. Przebudowana jednostka oznaczona została symbolem EN71AC.
W 2007 roku Koleje Mazowieckie borykające się z nieustannymi brakami taborowymi zdecydowały o sprowadzeniu z Chorwacji tamtejszych EN71. W sumie do ruchu weszło sześć jednostek, które poddane zostały modernizacji w ZNTK Mińsk Mazowiecki. W ramach prac w jednostkach zabudowano nowe ściany czołowe, odświeżono wnętrze, zainstalowano stojaki na rowery oraz windy dla osób niepełnosprawnych. Modernizacji poddano wózki, ale pozostawiono stare silniki i rozruch oporowy. W ten sposób przebudowane jednostki otrzymały symbol EN71KM. Pierwsza jednostka numer 100, w której zakres prac podczas modernizacji był mniejszy, pozostała przy oznaczeniu EN71.
Ostatnia modernizacja wykonana została przez Newag Nowy Sącz S.A. na zlecenie Kolei Śląskich. Dwie sprowadzone z Chorwacji jednostki poddano przebudowie, w wyniku której oznaczone zostały symbolem EN71AKŚ. Do eksploatacji trafiły w grudniu 2012 roku.
Obecnie, Przewozy Regionalne eksploatują 33 jednostki podzielone pomiędzy Oddziałami Przewozów Regionalnych w Bydgoszczy, Gdyni, Krakowie, Rzeszowie i Wrocławiu. SKM Trójmiasto posiada 12 jednostek, w tym jedną EN71AC. Koleje Śląskie posiadają 2 jednostki EN71AKŚ, natomiast Koleje Mazowieckie 1 jednostkę EN71 i 5 jednostek EN71 KM. Wszystkie pojazdy należące do Kolei Śląskich i Mazowieckich sprowadzone zostały z Chorwacji, która przejęła jednostki po Kolejach Jugosłowiańskich.
Jednostki EN71 wciąż eksploatowane są przez Koleje Słoweńskie. W latach 2000 - 2002 w ramach modernizacji zamontowano w nich nawet silniki firmy Siemens AG. Dodatkowo, 10 jednostek sprzedano do Włoch.
Obecnie jednostki należące do Przewozów Regionalnych po raz kolejny przechodzą proces zmiany barw. Pod koniec 2015 roku spółka zdecydowała się bowiem wdrożyć "tygrysie" malowanie, które pojawiły się między innymi EN71 - 016. W 2016 roku na jednostce EN71 - 001 zastosowano skorygowaną pomarańczową kolorystykę, już bez granatowych "centek". Niemal na pewno nie jest to ostatni głos w sprawie malowania tych pojazdów.