Kolej wisząca Schwebebahn w Wuppertalu
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Koleje linowe
- Opublikowano: niedziela, 12, listopad 2023 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 1335
Jest jednym z najciekawszych środków miejskiego transportu miejskiego na terenie Europy. Powstała w 1901 roku i do dziś stanowi symbol miasta Wuppertal. Zapraszamy w podróż najdłuższą koleją podwieszaną w Europie, która pomimo ponad 100-letniej historii, do dziś stanowi niezwykle sprawny sposób przemieszczania się po mieście.
Wuppertal położony jest w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, na południe od Zagłębia Ruhry i w pobliżu Dusseldorfu, Kolonii oraz Essen. Miasto liczy około 350 tysięcy mieszkańców i jest jednym z młodszych. Powstało bowiem dopiero w 1929 roku po połączenia miast: Barmen, Langerfeld, Cronenberg, Elberfeld, Ronsdorf i Vohwinkel. Swoją nazwę otrzymało rok później, od rzeki Wupper, wzdłuż której jest położone. Poszczególne dzielnice mają jednak swoją długą historię. Po raz pierwszy o Cronenberg wspominano około 1050 roku, o Barmen około 1090 roku, a o Elberfeld około 1160 roku. W Wuppertalu od 1972 roku funkcjonuje uniwersytet. Miasto jest niezwykle pięknie położone, w dolinie rzeki Wupper, z zalesionymi zboczami. Uważane jest za jedno z najpiękniejszych i najbardziej zielonych miast w Niemczech. Symbolem miasta jest kolej podwieszana Schwebebahn.
Co ciekawe, w Wuppertalu w latach 1873 - 1987 funkcjonowała sieć tramwajowa, która w okresie swojego rozkwitu była jedną z największych w Niemczech. Liczyła aż 175 kilometrów długości, łącząc okoliczne miejscowości. Tramwaje do 1970 roku poruszały się po torach o rozstawie 1000 mm. Później natomiast funkcjonowały już tylko torowiska o standardowym rozstawie 1435 mm. Początkowo po ulicach przyszłego Wuppertalu kursowały tramwaje konne. Od 1894 roku powstawała sieć tramwaju elektrycznego. Niestety, po II wojnie światowej stopniowo ograniczano poszczególne trasy. Komunikację tramwajową uznawano bowiem za blokującą ruch samochodowy, zarówno na wąskich uliczkach w centrum miasta, jak i na trasach międzymiastowych. Dodatkowo, tramwaje stanowiły konkurencję dla kolei podwieszanej. Ostatecznie więc musiały ustąpić i zostały całkowicie zlikwidowane.
Przejdźmy jednak do jedynej w swoim rodzaju kolei Schwebebahn. Została ona zaprojektowana w 1893 roku przez Eugena Langena. Wcześniej wykonał on podobną kolej w Dreźnie, która funkcjonuje do chwili obecnej. Kursuje ona jednak na znacznie krótszej trasie, a napęd zlokalizowany jest na jednej ze stacji końcowych. Więcej o niej można przeczytać tutaj. Decyzja o realizacji tego niezwykłego środka transportu związana była ze specyficzną lokalizacją i zabudową miasta Wuppertal, rozłożoną wzdłuż wąskiej doliny rzeki Wupper, posiadającą wąskie ulice, charakteryzujące się dużym natężeniem ruchu już pod koniec XIX wieku.
Pierwszy odcinek kolei podwieszanej Kluse – ZOO w Wuppertalu został otwarty na początku marca 1901 roku. Pod koniec maja oddano do użytku zachodni fragment trasy do Vohwinkel. Miesiąc później uruchomiono wschodnią część do Oberbarmen. Tym samym cała trasa została ukończona. Liczy ona 13,3 kilometra długości, wzdłuż których zlokalizowano 20 stacji. Schwebebahn funkcjonuje jako kolej jednoszynowa, dwutorowa. Szyny kolejki oddalone są od siebie o 4 metry i podwieszone do stalowych podpór. Większość trasy, bo aż 10,6 kilometrów, prowadzi nad rzeką Wupper, na wysokości 12 metrów nad poziomem lustra wody. Pozostała część trasy wytyczona została nad ulicami. W tym przypadku szyny znajdują się 8 metrów nad poziomem gruntu. Pierwsze wagony zabierały na pokład 65 pasażerów. Jeszcze w trakcie budowy, w październiku 1900 podróż kolejką odbył niemiecki cesarz Wilhelm II. Do dnia dzisiejszego został zachowany wagon, którym się przemieszczał.
Kolej mocno ucierpiała w trakcie II wojny światowej, w wyniku prowadzonych nalotów. Pełną przejezdność odzyskała dopiero wiosną 1946 roku. W lipcu 1950 roku doszło do niezwykłego wypadku. Do jednego z wagoników kolejki, w celach reklamowych, załadowano małą słonicę. Podróżowała ona pomiędzy przystankami Rathausbrücke (obecnie Alter Markt) i Adlerbrücke. Zwierzęciu przejażdżka jednak się nie spodobała. Słonica wybiła dziurę w ściance wagonu i wyskoczyła do rzeki Wupper. Nic poważnego się jej na szczęście nie stało. Wydarzenia to do dzisiaj upamiętnia wizerunek słonicy na ścianie jednego z domów w pobliżu rzeki. Jest to jednocześnie jeden z symboli kolejki Schwebebahn.
Najpoważniejszy i właściwie jedyny wypadek kolejki, który pociągnął za sobą ofiary śmiertelne, miał miejsce w dniu 12 kwietnia 1999 roku. W wyniku najechania pociągu z pasażerami na metalowy element, pozostawiony na szynie przez robotników prowadzących prace remontowe, doszło do wykolejenia wagonika i jego upadku do rzeki Wupper. Zginęło 5 pasażerów, a 47 zostało rannych. Mimo tego zdarzenia, kolejka Schwebebahn pozostaje jednym z najbezpieczniejszych środków transportu w Europie. Do 1999 roku była najbezpieczniejszym środkiem transportu w Niemczech.
Obecnie tabor kolejki stanowi 31 wagonów 15 generacji, których wprowadzanie do ruchu rozpoczęło się w 2015 roku. Garażują one w zajezdni Vohwinkel, zlokalizowanej na zachodnim krańcu trasy, a także na końcówce Oberbarmen, na wschodnim krańcu trasy. W godzinach szczytu na linii kursują 22 pociągi. Są one jednokierunkowe, a na końcówka zawracają na pętlach. Każdy z wagoników składa się z trzech członów. Pierwszy i trzeci człon są dłuższe, podwieszone na dwóch napędowych wózkach. Środkowy człon jest znacznie krótszy i wisi na dwóch pozostałych. Każdy z wózków posiada dwa koła z obrzeżami po obu stronach, obejmujące szynę, napędzane przez silnik o mocy 75 kW, napięciem o wartości 750 V. Zapewnia to możliwość rozpędzenia kolejki do 60 km/h. Minimalny promień wynosi 75 metrów. Wagoniki kolejki mogą się wychylać o kąt 15 stopni. Czas przejazdu całej trasy wynosi około 30 minut. W ciągu roku kolejka przewozi około 25 mln pasażerów.
Kolejka jest symbolem miasta. Do dzisiaj stanowi niezwykle sprawny i komfortowy środek sytemu transportowego miasta. Szczególnie przyjemnie jedzie się na końcu pociągu, skąd można podziwiać trasę przez wielkie okno. Wuppertal nie leży na głównych trasach podróży. Warto tu jednak dotrzeć, aby przejechać się tym jedynym w swoim rodzaju środkiem transportu zbiorowego.
