EM10
- Nadrzędna kategoria: Kolej
- Kategoria: Lokomotywy elektryczne
- Opublikowano: poniedziałek, 23, wrzesień 2013 22:00
- PSMKMS
- Odsłony: 3552
Lokomotywy EM10 są jednymi z najmłodszych i najnowocześniejszych elektrowozów, eksploatowanych na polskich torach kolejowych. Pojazdy, ze względu na niewielką liczbę wyprodukowanych egzemplarzy i dość nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne, niestety nigdy nie miały szczęścia tułając się z jednej lokomotywowni do drugiej.
Lokomotywa typu 405E została zaprojektowana w 1988 roku przez Ośrodek Badawczo - Rozwojowy Pojazdów Szynowych w Poznaniu przy współpracy Instytutu Elektrotechniki w Warszawie. Przeznaczeniem EM10 miała być obsługa prac manewrowych na stacjach rozrządowych, a także prowadzenie lokalnych pociągów pasażerskich ( pojazd wyposażono w obwód ogrzewania składu pociągu ). Lokomotywy, jako pierwsze na polskiej kolei, otrzymały tyrystorowy układ przekształtnikowy rozruchu impulsowego oraz mikroprocesorowy system sterowania. W pojazdach zastosowano też szereg innych rozwiązań: elektrodynamiczny hamulec oporowy, układ prędkości zadanej, sprężarkę śrubową, oparcie pudła na wózkach za pośrednictwem sprężyn z jednostronnym przeniesieniem sił pociągowych, układ tłumików hydraulicznych zastępujący tradycyjny sprzęg międzywózkowy.
Z powodu ograniczenia przez PKP zakupu nowego taboru, produkcja seryjna nie została podjęta. Wykonano tylko 4 prototypy, po dwa z układem przekształtnikowym produkcji polskiej i czeskiej ( typ 405Ea ). Ze względu na zawodność polskich podzespołów w trakcie napraw lokomotyw dokonano ujednolicenia ich aparatur.
Wszystkie lokomotywy na początku eksploatacji testowane były na stacji rozrządowej Poznań Franowo. Następnie, dwa pojazdy o numerach 001 i 002, skierowano do pracy na stacji Skarżysko-Kamienna. W 2000 roku pojazdy przeniesiono do Jeleniej Góry, gdzie przez krótki czas prowadziły składy pasażerskie na trasie do Szklarskiej Poręby. Szybko jednak obie lokomotywy trafiły w "krzaki".
Podobny los spotkał dwie pozostałe EM10 o numerach 101 i 102. Pojazdy przez wiele lat pracowały na stacji w Katowicach przy przetaczaniu składów pasażerskich. W 2000 roku lokomotywy przeniesiono do Krakowa. Jeden z elektrowozów pracował w węźle krakowskim, drugi skierowany został do pracy przy manewrach na stacji w Zakopanem.
Niestety, we wszystkich tych przypadkach lokomotywy EM10 nie do końca się sprawdzały. Przy pracach na stacjach rozrządowych problemem był brak trakcji nad wszystkimi torami. Z kolei, przy prowadzeniu pociągów na szlaku we znaki dawał się pojedynczy pantograf, brak SHP, a także awaryjność pojazdów.
W 2004 roku wszystkie pojazdy przeszły gruntowną modernizację w ZNLE Gliwice, podczas której starano się zdecydowanie poprawić niezawodność lokomotyw. Zmieniono również barwy wszystkich maszyn. Po zakończeniu prac wszystkie EM10 skierowano do lokomotywowni Wałbrzych Główny. Jesienią 2006 roku pojazdy trafiły do Nowego Sącza, gdzie można było zobaczyć przy prowadzeniu pociągów towarowych, szczególnie na popychu do Stróż. Na początku 2009 roku wszystkie pojazdy przeniesiono na stację Poznań Franowo, gdzie stoją odstawione do dnia dzisiejszego.
Numery inwentarzowe |
Producent | Lata budowy | Ilość |
EM10 - 001, 002 | HCP | 1991 | 2 |
EM10 - 101, 102 | HCP | 1990 | 2 |
EM10 - 01...04 | przebudowa w ZNLE Gliwice | 2004 | 4 |
Poznań |
01, 02, 03 04 |
Oznaczenie kolejowe | EM10 |
Szerokość toru | 1435 mm |
Masa lokomotywy | 72 t |
Układ osi | Bo-Bo |
Silniki trakcyjne ( typ ) | LKa-493 |
Moc ciągła | 960 kW ( 4x240 kW ) |
Prędkość konstrukcyjna | 80 km/h |
Przełożenie przekładni zębatej | 71:16 |
Długość ze zderzakami | 16340 mm |
Średnica kół | 1100 mm |