Tramwaje techniczne w Krakowie
Tramwaje techniczne
- Nadrzędna kategoria: Tramwaje
- Kategoria: Tramwaje techniczne w Krakowie
- Opublikowano: wtorek, 24, czerwiec 2014 22:00
- PSMKMS
- Odsłony: 4457
W każdym mieście, obok tramwajów liniowych, eksploatowane są również wagony techniczne. Wozy te wykorzystywane są w różnym celu, chociaż w ostatnich latach wiele ich funkcji przejętych zostało przez specjalistyczne pojazdy, zbudowane na podwoziu samochodów ciężarowych. Również Kraków może się pochwalić kilkoma wagonami technicznymi, jednak ich liczba nie jest duża i niestety z każdym rokiem maleje.
Dwudziestego pierwszego wieku w Krakowie doczekało w sumie 7 wagonów technicznych, w większości zbudowanych na bazie tramwajów generacji N. Pojazdy te należały wówczas do MPK S.A. w Krakowie oraz Zakładu Infrastruktury Miejskiej. Wśród nich były cztery pługi, wagon szlifierka, wagon wieżowy oraz jeden holownik zbudowany na bazie wozów 105NT.
Właścicielem dwóch pierwszych pługów, noszących numery 1101 i 1201 jest MPK S.A. w Krakowie. Pierwszy z nich w 2004 roku został zmodernizowany. Otrzymał on wówczas imię "Tomuś". Tramwaj ten na przełomie 2011 i 2012 roku przeszedł odnowę powłoki lakierniczej, po której na burtach pojawiło się imię "Jacek". Wóz ten stacjonuje w zajezdni Nowa Huta.
Drugi pług numer 1201 stacjonuje w zajezdni Podgórze i właściwie poza odnową powłoki lakierniczej co kilka lat, pozostaje w niezmienionym stanie.
Właścicielem dwóch pozostałych pługów numer 1302 i 1303, wagonu wieżowego noszącego imię "Gucio" oraz szlifierki torowej numer 1305 w wyniku przekształceń w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku został Zakład Infrastruktury Miejskiej.
Niestety, po upadku Zakładu Infrastruktury Miejskiej, wagony te za wyjątkiem szlifierki zostały pocięte na złom na przełomie 2009 i 2010 roku. Wagon 1305 spotkał lepszy los. Został on przejęty przez firmę ZUE S.A., która w 2009 roku zleciła MPK remont pojazdu. Podczas modernizacji, tramwaj otrzymał miejskie barwy (biało-granatowe). Niedługo później na burtach pojawiły się znaki firmowe ZUE oraz numer taborowy 834. Od tego czasu wagon wykorzystywany jest do szlifowania krakowskich szyn, zarówno na istniejących trasach, jak i dopiero zrealizowanych. Dzięki temu pojazd ten jako pierwszy przejechał trasę na Mały Płaszów w 2010 roku, podobnie zresztą jak dekadę wcześniej odcinek do Kurdwanowa w 2000 roku. W 2011 i 2012 roku jako pierwszy gościł na oddawanych odcinkach linii tramwajowej na Czerwone Maki. Tramwaj ten na co dzień stacjonuje w zajezdni Nowa Huta.
Na terenie MPK przy ulicy Brożka, poza zajezdnią Podgórze, znajduje się również Stacja Obsługi i Remontów, która z uwagi na technologię pracy, potrzebuje wagon techniczny do holowania innych tramwajów. Funkcję holownika przez wiele lat pełnił ostatni krakowski wagon 105NT - 1203. Wagon ten był eksploatowany do 2006 roku, gdy uległ awarii. Koszty naprawy okazały się być zbyt duże, w związku z tym w grudniu 2007 roku został on wywieziony na złom.
W 2003 roku wycofany z ruchu wóz 105NG - 634 również zaczął pełnić funkcję holownika, z tym że na terenie zajezdni Podgórze. Tramwaj otrzymał numer taborowy 1202 i eksploatowany był do 2007 roku, gdy trafił na złom.
W lipcu 2007 roku z Będzina do Krakowa sprowadzono tamtejszy wagon 105NT - 789. Pojazd przeszedł w Stacji Obsługi i Remontów odnowę powłoki lakierniczej, otrzymał numer 1001, po czym rozpoczął pracę w miejsce zezłomowanego krakowskiego wagonu 105NT - 1203. Pochodzący z Zagłębia tramwaj eksploatowany był do 2013 roku. Później uległ awarii, która wykluczyła jego naprawę. Od tego czasu wagon oczekiwał na lepsze czasy.
W 2022 roku krakowskie MPK przeprowadziło remont kapitalny wagonu 105NT - 789 przy wykorzystaniu nowej aparatury chopperowej, wykonanego w technologii IGBT, jednocześnie przywracając mu oryginalny wygląd oraz przystosowując do nowej funkcji. Tramwaj ten został pojazdem historycznym, pełniąc dodatkowo w okresie zimowym rolę pojazdu do oprysku sieci trakcyjnej w celu zabezpieczenia jej przed oblodzeniem.
Miejsce odstawionego tyrystorowego wagonu z Będzina zajął wóz GT6 - 189, wcześniej noszący numer 166. Tramwaj przeznaczony został do pełnienia funkcji holownika tuż po wycofaniu z liniowej eksploatacji w grudniu 2012 roku. Pojazd do chwili obecnej pozostaje w stanie właściwie takim, w jakim zjechał z linii. Dopiero na początku 2014 roku oznaczono go numerem taborowym 1210. Dodatkowo, w miejscu przedniej tablicy kierunkowej pojawił się napis "Wagon techniczny".
