Modernizacja sieci tramwajowej
- Nadrzędna kategoria: Tramwaje w Polsce
- Kategoria: Gorzów Wielkopolski
- Opublikowano: poniedziałek, 08, lipiec 2024 21:00
- PSMKMS
- Odsłony: 3862
Gorzów Wielkopolski był jedynym polskim miastem posiadającym sieć tramwajową, które w żaden sposób nie skorzystało ze środków Unii Europejskiej w ramach budżetu zaplanowanego na lata 2007 - 2013. Wprost przeciwnie, czas ten wykorzystano na rozważania dotyczące likwidacji komunikacji tramwajowej. Na szczęście, mieszkańcom udało się obronić gorzowskie tramwaje. W końcu ruszyły też długo oczekiwane inwestycje.
Gorzowski MZK na początku 2011 roku zaproponował likwidację części lub nawet całej sieci tramwajowej w mieście, tłumacząc się wysokimi kosztami generowanymi przez niedoinwestowane od lat tramwaje. Wzbudziło to duże niezadowolenie mieszkańców, co skutkowało skierowaniem petycji do prezydenta, Rady Miasta i dyrektora MZK. Mieszkańcy oczekiwali zaprzestania działań mających na celu ograniczanie sieci tramwajowej i podjęcie modernizacji, a nawet rozwoju gorzowskich tramwajów. Petycję podpisało wówczas ponad 4000 osób. Mimo to, w dniu 2 stycznia 2012 roku z powodu zmniejszenia dotacji przez prezydenta i Radę Miasta, zawieszone zostało funkcjonowanie linii 4 i 5.
W dniu 18 grudnia 2013 roku został przyjęty przez gorzowskich radnych Plan Transportowy, który zakładał budowę nowej linii tramwajowej do największego gorzowskiego osiedla Górczyn, remont pozostałych tras, zakup 15 nowych i modernizację 9 składów tramwajowych. Całkowity koszt oszacowano na kwotę około 400 mln złotych, przy czym 350 mln złotych planowano pozyskać jako dofinansowanie z budżetu centralnego i funduszy europejskich. Niestety, rok później okazało się, że możliwe do uzyskania dofinansowanie będzie mniejsze o połowę, a więc niewystarczające na pełną realizację planu.
Z tego względu, w maju 2015 roku przedstawiono koncepcję zakładającą modernizację infrastruktury tramwajowej z jednoczesnym zmniejszeniem z dwóch do jednego toru na ulicy Chrobrego oraz na odcinku od placu Słonecznego do pętli Wieprzyce. Utrzymano plany remontu większości torowisk, zakup nowego taboru, remont zajezdni i budowę nowej trasy tramwajowej na osiedle Górczyn.
W październiku 2017 roku zdecydowano o zawieszeniu całego ruchu tramwajowego w mieście w celu dokonania niezbędnych remontów torowisk wzdłuż ulic Kostrzyńskiej, Sikorskiego, Dworcowej, Warszawskiej, Walczaka i Chrobrego (od ulicy Łokietka do ulicy Borowskiego). Inwestycja podzielona została na odcinki.
W kwietniu 2018 roku miasto podpisało umowę z firmą Budimex na przebudowę ulicy Kostrzyńskiej. Inwestycja obejmowała odcinek od placu Słonecznego do pętli Wieprzyce. Prace szybko ruszyły, dzięki czemu w styczniu 2019 roku roboty na placu budowy były mocno zaawansowane. Na całości modernizowanego odcinka trasy leżały już nowe tory i stały słupy trakcyjne. Przy placu Słonecznym powstały też rozjazdy do wcześniejszego zawracania tramwajów. Na dalszym odcinku do pętli Wieprzyce i zajezdni, zbudowano odcinek jednotorowy z mijanką. Gotowa była też pętla Wieprzyce wraz z podłączeniem torowiska do zajezdni. Trwały prace wykończeniowe - brukarskie i sieciowe.
Inaczej sytuacja prezentowała się na ulicy Sikorskiego, gdzie również zaplanowano przebudowę jezdni z torowiskiem tramwajowym. Inwestycję w tym miejscu realizowała Trakcja PRKiI SA. W trakcie prac budowlanych na ulicy Sikorskiego, w jej wschodniej części tuż przy magistracie, odkopano fragment średniowiecznych murów, prawdopodobnie reliktów Bramy Santockiej. Odkrycie to przyczyniło się do opóźnienia terminu realizacji inwestycji. W styczniu 2019 roku stan zaawansowania prac wzdłuż ulicy Sikorskiego był różny na poszczególnych odcinkach. Można było dostrzec ułożone fragmenty rozjazdów czy torowiska wykonanego w technologii płyt monolitycznych. W wielu miejscach trwało niestety dopiero przekładanie mediów.
W sierpniu 2018 roku zakończyła się natomiast przebudowa torowiska na ulicy Walczaka. Inwestycję tę realizowała krakowska firma ZUE S.A. Zakres prac obejmował dwa zadania. Pierwsze dotyczyło przebudowy torowiska tramwajowego na odcinku od ulicy Walczaka 25B, czyli od stacji Shell, do ulicy Dowgielewiczowej. Drugie zadanie dotyczyło przebudowy odcinka od ulicy Dowgielewiczowej do ronda Gdańskiego. Wyremontowano także istniejący jednotorowy odcinek torów wzdłuż ulicy Pomorskiej.
Opisane powyżej inwestycje miały umożliwić przywrócenie funkcjonowania linii 1 z pętli Wieprzyce do nowopowstałej końcówki na ulicy Walczaka w rejonie skrzyżowania z ulicą Dowgielewiczowej. Pierwotnie planowano realizację inwestycji w drugiej połowie 2019 roku. Jednocześnie, pętla Silwana przeznaczona została do likwidacji. W jej miejscu zaprojektowano bowiem drugą jezdnię ulicy Walczaka, która miała być realizowana na odcinku od ronda Gdańskiego do granicy miasta. Docelowo przewidziano przedłużenie trasy tramwajowej o około 500 metrów do ulicy Fieldorfa-Nila. Z początkiem lipca 2020 roku linia numer 1 powróciła po trzyletniej przerwie na ulice Gorzowa Wielkopolskiego, wciąż kursując do starej pętli Silwana.
Dwuletnie wstrzymanie funkcjonowania komunikacji tramwajowej w Gorzowie Wielkopolski wykorzystano również do modernizacji zajezdni, w tym przygotowania jej na przyjęcie nowych, niskopodłogowych tramwajów. 14 dwukierunkowych wozów, wyprodukowanych przez zakłady PESA z Bydgoszczy, trafiło do odbiorcy w 2019 roku. Dopiero wiosną 2020 roku rozpoczęły się jazdy próbne po zmodernizowanej trasie linii tramwajowej numer 1. Do przywrócenia jej normalnego funkcjonowania w lipcu 2020 roku, nowe tramwaje oczekiwały na zatrudnienie w gorzowskiej zajezdni.
W dniu 2 lipca 2020 roku tramwaje po blisko trzyletniej przerwie powróciły na ulicę Gorzowa Wielkopolskiego. Przypomnijmy, że wstrzymanie ruchu miało miejsce w dniu 1 października 2017 roku. Ktoś policzył, że tramwaje nie kursowały po mieście dokładnie 1005 dni. Jako pierwsza, uruchomiona została linia numer 1, kursująca na trasie Wieprzyce - Silwana. Wśród wielu zalet prowadzonej przez trzy lata inwestycji, dało się jednak zauważyć pewien niedosyt.
Chyba najwięcej kontrowersji wzbudziła przebudowa dotychczasowego torowiska na odcinek jednotorowy w rejonie Wieprzyc. W miejscu drugiego toru powstała ścieżka rowerowa, która z racji położenia nie cieszy się zbyt dużym zainteresowaniem rowerzystów. Jednocześnie, rozwiązanie z odcinkiem jednotorowym spowolniło ruch tramwajów, zmniejszyło przepustowość trasy prowadzącej do zajezdni, a także zmusiło do ograniczenia prędkości na przejazdach. Przygotowano wprawdzie dodatkową możliwość zmiany kierunku na placu Słonecznym, ale mogą skorzystać z niej tylko pojazdy dwukierunkowe. Wciąż nie zmodernizowano odnogi do dworca kolejowego, która również miał zostać przebudowana z pętli na dwutorową końcówkę. Sama trasa linii 1 została odnowiona na długości około 70%. Tramwaje nie otrzymały też priorytetu na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną. W niektórych miejscach czas oczekiwania na pionową szczelinę był bardzo długi. Nie wszędzie wydzielono ponadto torowisko tramwajowe od ruchu ulicznego.
Mimo wszystko cieszy fakt, że po wielu "chudych" latach i planach likwidacji sieci tramwajowej, udało się rozpocząć proces jej gruntownej modernizacji, a także rozbudowy. Pojawiły się nowoczesne, niskopodłogowe tramwaje. Są duże szanse, że miejski transport szynowy w Gorzowie Wielkopolskim będzie się rozwijał.
Pod koniec 2019 roku wstrzymano niestety decyzję o rozpoczęciu budowy zupełnie nowej trasy tramwajowej do osiedla Górczyn. Przypomnijmy, że miała ona liczyć 3,3 kilometra długości. Jej realizacja miała umożliwić podróż tramwajem z osiedla Górczyn, będącego jednym z największych w Gorzowie Wielkopolskim do centrum miasta. Torowisko zaplanowano w pasach dzielących istniejących ulic: od ronda Ofiar Katynia przez aleję Ruchu Młodzieży Niezależnej, ulicę Piłsudskiego, Górczyńską, Okulickiego do ulicy Szarych Szeregów. Inwestycja miała też obejmować budowę sieci trakcyjnej, przebudowę nawierzchni jezdni w rejonie budowy planowanego torowiska w zakresie niezbędnym do uzyskania prawidłowych parametrów technicznych, przebudowę istniejących zjazdów, przejazdów, chodników i sieci uzbrojenia podziemnego, przebudowę skrzyżowań z istniejącą siecią drogową w zakresie koniecznych korekt geometrii oraz robót nawierzchniowych, budowę przystanków tramwajowych wraz z projektem zasilania Systemu Informacji Pasażerskiej. Przetarg na realizację nowej trasy tramwajowej pierwotnie planowano ogłosić we wrześniu 2019 roku, tak aby budowa mogła rozpocząć się na początku 2020 roku. Tak się jednak nie stało.
Tymczasem trasa na Piaski w 2020 roku wciąż była modernizowana. Roboty prowadzono w centrum miasta przy ulicy Chrobrego i Mieszka I. Inwestycja ta objęła swoim zasięgiem odcinek od ulicy Sikorskiego do ulicy Roosevelta, gdzie poza torowiskiem prace dotyczyły też modernizacji drogi i deptaka. W tym przypadku istotna była nie tylko modernizacja infrastruktury tramwajowej, ale również uporządkowanie całej przestrzeni, by była ona bardziej przyjazna i funkcjonalna dla mieszkańców. W ramach zadania zaplanowano między innymi przebudowę ulicy Chrobrego na odcinku od ulicy Sikorskiego do ulicy Borowskiego oraz ulicy Mieszka I na odcinku od ulicy Borowskiego do ulicy Roosevelta, w tym przebudowę deptaka miejskiego na odcinku ulicy Chrobrego od skrzyżowania z ulicą Jagiełły do ulicy Borowskiego, przebudowę torowiska wraz z odwodnieniem, sieci trakcyjnej z uwzględnieniem braku możliwości montażu sieci do budynków. Przeprowadzona miała też być modernizacja mostu na Kłodawce. Wcześniej odnowiono już torowisko wzdłuż ulicy Kazimierza Wielkiego. Na samej pętli nie przeprowadzono żadnych prac remontowych.
Tramwaje powróciły na pętlę Piaski dopiero od dnia 1 sierpnia 2022 roku. Ponownie zaczęły tam kursować linie 2 i 3, z których pierwsza obsługiwana jest przez starsze wagony Wegmann 6ZGTW, natomiast druga przez wozy Pesa Twist 2015N.
W październiku 2020 roku wstrzymano ruch tramwajów do pętli Silwana. Rozpoczęła się budowa nowego odcinka torowiska tramwajowego o długości około 400 metrów, zlokalizowanego w ciągu ulicy Franciszka Walczaka i prowadzącego do dwutorowej końcówki przy ulicy Fieldorfa Nila. Inwestycja realizowana była w związku z rozbudową drogi krajowej 22. Jednocześnie, likwidacji uległa pętla Silwana. Pozostał po niej tylko budynek PKR. W trakcie prowadzonych prac, tramwaje zawracały na końcówce przy przystanku Dowgielewiczowej.
W dniu 22 lipca 2023 roku uruchomiono torowisko do nowej końcówki Fieldorfa Nila. Skierowano do niej linie tramwajowe nr 1 z Wieprzyc i nr 3 z Piasków, które muszą być obsługiwane przez wagony dwukierunkowe.
Jednocześnie, w lipcu 2023 roku ruszyły prace przy likwidacji pętli tramwajowej przy dworcu kolejowym. W jej miejscu zaplanowano tymczasową końcówkę z wyprowadzeniem torów w kierunku zachodnim, w stronę ulicy Jancarza, będącą pierwszym etapem inwestycji z przystankiem na ulicy Dworcowej przed skrzyżowaniem z ulicą Jancarza i Składową. W drugim etapie przewidziano doprowadzenie toru tramwajowego do pierwszego peronu stacji kolejowej. Miało to pozwolić w przyszłości na bezpośrednią przesiadkę przy jednym peronie do pociągu. Ponadto Gorzów Wielkopolski zakładał w swojej strategii rozwoju transportu uruchomienie tramwaju dwusystemowego w kierunku zachodnim do Baczyny, na południe do Deszczna i na wschód do Santoka.
Tramwaje powróciły pod gorzowski dworzec kolejowy w dniu 2 stycznia 2024 roku, po 12 latach przerwy. Skierowano tam linię tramwajową numer 4, która zaczęła kursować z częstotliwością co około 60 minut w godzinach 6:00 - 17:30 na trasie Dworzec Główny - Fieldorfa-Nila. Połączenie nie było więc zbyt częste, natomiast miało być skomunikowane z pociągami. Sama trasa w ulicy Dworcowej po przebudowie była w pełni jednotorowa. Przystanek końcowo-początkowy zlokalizowano przed skrzyżowaniem z ulicą Edwarda Jancarza. Właśnie dotąd docierały tramwaje linii 4. Tor przechodził dalej za skrzyżowanie i na placu dworcowym skręcał w kierunku zachodnim. W ten sposób przygotowano się do planowanego w przyszłości połączenia z siecią kolejową.
Pod koniec maja 2024 roku w rejonie gorzowskiego dworca kolejowego wciąż przebudowywana była ulica Składowa. Na miejscu leżały jeszcze wyciągnięte z jezdni elementy dawnego torowiska tramwajowego, tworzącego nieistniejącą już pętlę.
PSMKMS & Impuls
Komentarze